İLAÇLAR
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ BASKILAYAN DİĞER İLAÇLAR
Nakil ameliyatından hemen önce veya bir süre sonra kullanılan bazı özel ilaçlar vardır. Bunlar
- ALG (Anti lenfosit globulin)
- ATG (Antitimosit globulin)
- OKT3 (Anti CD3 antikor )
- Simulect (Basiliximab)
- Zenapax (Daclizumab)
Bu ilaçlar hastane şartlarında damar yolundan uygulanır. Organ reddini önlemeye veya ortaya çıkmış red ataklarını tedavi etmeye yöneliktir. Sınırlı sürelerle ve mutlaka hekim gözetiminde kullanıldıkları için ilaçlar hakkında detaylı bilgi verilmeyecektir.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ BASKILAYAN İLAÇ KULLANIMINDA
DİKKAT EDİLECEKLER GENEL KONULAR
- İlacınızı her gün, günün aynı saatinde almaya dikkat etmelisiniz! Düzenli ilaç kullanılması, ilacın kan düzeyinin hep aynı sevide kalmasına yardım edecektir. Eğer ilacı almayı unutur ve iki saat içinde hatırlarsanız, hemen kaçırdığınız dozu alın ve ilaç saatlerinize uymaya devam edin. Şayet diğer dozun zamanı gelene kadar aklınıza gelmediyse asla iki doz almayın, doktorunuza danışınız.
- Sandimmun Neoral düzeyi bakılacaksa doktorunuza kanın ne zaman alınacağını sorunuz. Kan düzeyi ilaç almadan hemen önce (C0) ve /veya ilaç aldıktan 2 saat sonra (C2) bakılır.
- Prograf düzeyi bakılacak ise ilaç içmeden hemen önce kan alınmalıdır.
- Sandimmun Neoral veya Prograf ve CellCept veya Myfortic arasında iki saat ara verilmelidir. Yemeklerden bir saat önce veya yemeklerden iki saat sonra alınmalıdır.
- Rapamune eğer Sandimmun Neoral ile birlikte kullanılıyorsa Sandimmun Neoral alımından en az 4 saat sonra kullanılmalıdır. Aç veya tok karnına alınabilir. Ancak her seferde aynı konumda (aç veya tok) almaya özen göstermelidir.
- Deltacortril tok karnına alınmalıdır. Uykusuzluktan kaçınmak için akşam alınmamalıdır. Uykusuzluk gelişir ise doktorunuz ile görüşünüz.
- Sandimmun Neoral, Prograf, CellCept, Myfortic, Certican ve İmuran tedavisi öncesinde, sırasında ve bu tedavi sona erdikten sonra 6 hafta boyunca etkili bir doğum kontrol yöntemi kullanılmalıdır. Tedavi sırasında gebe kaldığınız takdirde bunu hemen doktora bildirmeniz gerekmektedir.
- Rapamune tedavisi öncesinde, sırasında ve bu tedavi sona erdikten sonra 12 hafta boyunca etkili bir doğum kontrol yöntemi kullanılmalıdır. Tedavi sırasında gebe kaldığınız takdirde bunu hemen doktora bildirmeniz gerekmektedir.
- Certican (Everolimus) ve imuran dikkat dağınıklığına neden olduğu için kesici aletler ve araç kullanırken azami özen gösterilmelidir.
- Deltacortril kullanımında gastrointestinal yan etkiler görüldüğünde doktorunuza haber veriniz.
- Deltacortril kullanan kişilerde kan şekeri ve kan yağları düzeyi izlenmelidir.
- Deltacortril uzun dönem kullanılıp kesilmesi gerektiğinde azaltılarak kademe kademe kesilmelidir.
- Deltacortril kullanan kişiler kas ve kemik zayıflığı açısından travmalardan korunmalı, düzenli egzersiz ve dengeli beslenmeye dikkat etmelidir.
- Deltacortril kullanan çocuklarda düzenli büyüme-gelişme takibi yapılmalıdır.
- Lenfoma ve cilt kanseri riski artığı için yıllık düzenli kontroller yaptırılmalıdır.
- Cilt kanseri riskini mümkün olduğunca azaltmak amacıyla belirtilen genel önerilerde olduğu gibi; güneş ışığına ve ültraviyole ışınlara maruz kalınmaması için koruyucu giysiler giyilmeli ve koruma faktörü yüksek (50 Faktör ) krem kullanılmalıdır.
- Enfeksiyon belirtisi, beklenmedik ekimoz, kanama veya kan değerlerinizin bozulmasında hemen doktora haber veriniz.
- İştah artmasına bağlı aşırı gıda tüketimi ve kilo alınmamasına dikkat edilmelidir
- Üre, serum kreatinin, karaciğer fonksiyon testleri, tam kan sayımı yapılmalıdır.
- İlaç almaya başladıktan sonra kan basıncı (tansiyon) düzenli olarak ölçülmelidir.
- Her yemekten sonra dişler fırçalanmalı ve her 4-6 ayda bir diş hekimine kontrole gidilmelidir.
- Ellerde titreme günlük işlerinizi yapmanıza engel olacak düzeyde ise doktorunuz ile bunu görüşünüz. İlaç doz ayarlaması gerekebilir.
- Vücut ve saç temizliğinize özen gösteriniz.
- Kusma ve/veya ishal şikayetiniz olursa hemen doktorunuza haber veriniz. İshal, ilacın size bir faydası olmadan vücuttan atılmasına neden olur. Kandaki ilaç düzeyiniz düşer ve nakil böbreğinizin reddine sebep olabilir.
MİKOSTATİN (NİSTATİN,MYCOSTATİN, MYCELEX)
Ağızda, boğazda veya bağırsaklarda büyüyen maya ve mantarları öldürür. Sıvı formu veya pastil şekli vardır. Genellikle yemeklerden sonra ve yatarken, toplam dört doz alınır. Sıvı formunu kullanıyorsanız ilacın ölçeğiyle önerilen miktar olan 5 cc’yi yutmadan önce 2 dakika ağzınızda çalkalayarak alın. Pastil kullanıyorsanız da emin veya çiğneyerek yutun. Mikostatini oda sıcaklığında saklayınız. Deltacortril dozunuz 20 mg altına düşene kadar mantar enfeksiyonlarını önlemeye yönelik, mikostatin ağız gargarası kullanınız. Mikostatinle günde 4 kez yemeklerden sonra ve yatarken ağzınızı 2-3 dakika gargara yaptıktan sonra yutunuz. İlaç alışını takiben 30 dakika bir şey yiyip içmeyiniz
Yan etkiler: Bilinen yan etkileri hafif ishal, bulantı, mide rahatsızlığıdır.
ANTİASİT (MİDE KORUYUCU) İLAÇLAR
Savunma sistemini baskılayan ilaçlar, özellikle deltacortril, mide asit miktarını
artırarak ülsere neden olur. Doktorunuz tarafından size önerilen mide koruyucu ilacı kullanınız. Magnezyum içeren anti asitler savunma sistemi baskılayan ilaçları bağlayarak ilaç etkisini azaltmaktadır. Bu nedenle savunma sistemi baskılayan ilaçları ile anti-asit (Talcid, Rennie, Asidal, Magnesi Calcine, Protab, Simeco, Bismomagnesie, Magcar, Gaviscon v.b.) içeren ilaçlar arasında dört saat ara verilerek kullanılmalıdır..
NONSTEROİDAL ANTİİNFLAMATUAR İLAÇLAR
Non-steroid antienflamatuar ilaçlar, savunma sistemini baskılayan ilaçlarla beraber kullanıldığında ilaçların yan etkilerini artırarak ve kan değerlerinde değişikliklere neden olmaktadır. Non-steroid anti inflamatuar ajanlar gibi ülserojen ilaçların kortikosteroidlerle birlikte verilmesi gastrointestinal ülserasyon riskini artırabilir. Bu nedenlerden dolayı nakil doktorunuzun haberi olmadan Non-steroid antienflamatuar ilaçlar kullanılmamalıdır.
Bazı non-steroid antienflamatuar ilaçlar:
Andolor, Apranax, Aprol, Baralgin, Biofenac, Biophen, Brufen, Catafkam, Diclomec, Dikloron, Dolven, Endol, Etol, İbufen, Ketrodol, Majezik, Miyadren, Napradol, Novalgin, Pedifen, Profen, Surgam, Temsofen, Tilcotil, Voltaren v.b.
Aşılar ve toksoidler: kortikosteroidler ve ilaçlar antikor cevabını inhibe edeceklerinden toksoidlere ve canlı ya da inaktive aşılara cevabı azaltabilirler.
Her zaman kullanacağınız ilaç için yazılmış olan prospektüsü okuyunuz ve sorularınızı nakil ekibinizden birisine iletiniz. Önceden kullanmış olsanız bile hiçbir ilacı nakli yapan doktorunuzun ya da koordinatörünüzün tavsiyesi olmadan almayın. Eğer tedavi edilmesi gereken bir durumdan dolayı başka bir hekime görünürseniz, içinde bulunduğunuz tıbbi durumu, size böbrek nakli yapıldığını ve bundan dolayı kullandığınız tüm ilaçların isimlerini belirttiğinizden emin olun.
Çoğu böbrek reddi atağı yada nakil nedeniyle oluşan sorunlar ameliyattan sonraki bir yıl içinde görülür. İlk yıldan sonra nakledilen böbreğin yetmezliğe girmesinin en önemli nedenleri arasında sıklıkla kullanılan ilaçların bırakılması vardır. Her zaman ilaçlarınızı önerildiği şekilde kullanınız. Her türlü sorununuz için doktorunuzla iletişime geçmekten çekinmeyiniz.